BEŞİNCİ KISIM- İrtifak Hakkı ve Kullanma İzni İşlemleri
BİRİNCİ BÖLÜM- İrtifak Hakkı Tesisi Edilmesi ve Kullanma İzni Verilmesi
Madde 102- Talebin alınması ve ön değerlendirme
(1) Hazine taşınmazları üzerinde irtifak hakkı tesisinin veya kullanma izni verilmesinin talep edilmesi halinde öncelikle talep dilekçeleri evrak sistemine kaydedilir ve MEOP’un “İrtifak Hakları” modülünün ilgili bölümüne işlenir.
(2) MEOP kayıtlarındaki mevcut bilgilere göre irtifak hakkı tesisi veya kullanma izni verilmesi mümkün olmayan taşınmazlar için talep sahiplerine gerekçesi de belirtilerek bilgi verilir.
(3) İrtifak hakkı tesisi veya kullanma izni verilmesi mümkün olabilecek taşınmazlar için talep sahiplerine başvurularının değerlendirilmeye alındığı bildirilir.
Madde 103- İrtifak hakkı tesis edilmeyecek veya kullanma izni verilmeyecek taşınmazların belirlenmesi
(1) Üzerinde irtifak hakkı tesisi veya kullanma izni verilmesi talep edilen taşınmazlara ilişkin yapılacak değerlendirmeye esas olmak üzere öncelikle Yönergenin 51 inci maddesinde belirtildiği şekilde işlem yapılır. Ayrıca;
a) İlgili tapu müdürlüğünden en son tapu (şerh ve beyanlara ilişkin bilgiler de dahil) bilgileri istenilir,
b) Yatırımcılar tarafından, projeye dayalı organize hayvancılık, teknolojik veya jeotermal seracılık ile organik tarım ve projeye dayalı su ürünleri yetiştiriciliği yatırımları amacıyla talepte bulunulmuş ise, taşınmazın talep doğrultusunda kullanılmaya uygun olup olmadığına ilişkin Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili taşra teşkilatı ile diğer kamu idarelerinden de görüş sorulur,
c) Taşınmazın 189 sayılı Kanun kapsamında kalıp kalmadığı, Milli Savunma Bakanlığı İnşaat Emlak ve NATO Güvenlik Yatırımları Bölge Başkanlıklarından sorulur,
ç) Taşınmazda paylı veya elbirliği halinde mülkiyet durumunun olup, olmadığı araştırılır,
d) Yukarıda sayılanların dışında taşınmazların başka bir özel mevzuat gereğince irtifak hakkı tesisi veya kullanma izni verilmesinin mümkün olup olmadığı araştırılır.
Madde 104- Yetki
(1) Kullanma izni verilmesi ve irtifak hakkı tesis edilmesi işlemlerinde ihaleye çıkılmadan önce Bakanlıktan izin alınır.
(2) Ancak aşağıdaki işlemler Bakanlıktan izin alınmaksızın defterdarlıklarca sonuçlandırılır:
a) Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunca lisans verilen tüzel kişiler lehine 20/2/2001 tarihli ve 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 15 inci, 10/5/2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunun 8 inci ve 18/4/2001 tarihli ve 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanununun (Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılması ve Doğal Gaz Piyasası Hakkında Kanunun) 12 nci maddesi uyarınca verilecek kullanma izinleri ve tesis edilecek irtifak haklarına ilişkin işlemler,
b) Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenen yatırımcılar lehine 9/1/2002 tarihli ve 4737 sayılı Endüstri Bölgeleri Kanununun (Endüstri Bölgeleri Kanunu ve Organize Sanayi Bölgeleri Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun) 4 üncü maddesi gereğince verilecek kullanma izni ile tesis edilecek irtifak haklarına ilişkin işlemler.
(3) Hazine taşınmazları hakkında Bakanlığın uygun görüşü doğrultusunda yapılacak kullanma izni veya irtifak hakkı ihaleleri sonrasında gerekli olması halinde ön izin verilmesi, ön izin süresinin uzatılması (Yönetmeliğin değişiklik tarihi olan 14/3/2009 tarihinden önceki ön izinler hariç) ve ön izin sözleşmesi düzenlenmesi işlemleri defterdarlıklarca sonuçlandırılır.
(4) Ön izin yükümlülüklerinin yerine getirilmesi halinde (Yönetmeliğin değişiklik tarihi olan 14/3/2009 tarihinden önceki ön izinler hariç) kullanma izni sözleşmesi düzenlenmesi ile irtifak hakkı tesisi işlemleri Bakanlıktan izin alınmaksızın defterdarlıklarca yapılır.
(5) Kullanma izni sözleşmelerinde veya irtifak hakkına ilişkin resmi senetlerde değişiklik gerektiren işlemlerde Bakanlıktan izin alınır.
Madde 105- Bakanlığa gönderilecek bilgi ve belgeler
(1) Kullanma izni verilmesi ve irtifak hakkı tesis edilmesi işlemlerinde Bakanlığa gönderilecek bilgi ve belgelerde Yönergenin 55 inci maddesinde belirtildiği şekilde işlem yapılır. Ayrıca taşınmaza ilişkin olarak ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından alınan görüş yazılarının bir örneği de eklenir.
Madde 106- Geçici teminat
(1) Kullanma izni ve irtifak hakkı ihalelerinde geçici teminat, 4706 sayılı Kanun hükümlerine göre belirlenen üst sınır üzerinden alınır.
Madde 107- Şartnamenin hazırlanması
(1) İdare, irtifak hakkı ihaleleri için Yönerge ekinde yer alan “İrtifak Hakkı Şartnamesi” (EK-37), kullanma izni ihaleleri için ise “Kullanma İzni Şartnamesi” (EK-39) hazırlar. Taşınmazın niteliği dikkate alınarak şartnameye ayrıca ilave edilmesi istenilen şartlar ise “Özel Şartlar” bölümünde gösterilir.
Madde 108- İhale işlemleri
(1) Kullanma izni ve irtifak hakkı bedelleri, Yönergenin “Değerleme İşlemleri” kısmında belirtilen esaslara göre tespit edilir ve “Ortak Hükümler” kısmında belirtildiği şekilde ihaleleri yapılır. Ayrıca, aşağıdaki hususlara da dikkat edilir:
a) Kullanma izni verilmesi ve irtifak hakkı tesis edilmesine ilişkin ihale işlemleri bu Yönergenin 23 üncü maddesinde belirtildiği şekilde pazarlık usulüyle yapılır,
b) Ancak aşağıdaki durumlarda ilan yapılmaksızın ilgilisiyle doğrudan kullanma izni veya irtifak hakkı tesisi ihalesi yapılır:
1) Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunca ilgili mevzuatı gereğince verilen lisansa istinaden bu Kurumca uygun görülen taşınmazların üzerinde yatırım yapacak yatırımcılara,
2) 27/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun hükümlerine göre özelleştirme kapsam ve programına alınan kurum ve kuruluşlara,
3) Projeye dayalı organize hayvancılık yatırımlarında toplam proje maliyet bedelinin en az yirmi milyon ABD Doları karşılığı TL tutarında yatırım yapmayı ve yatırımın faaliyete geçmesinden itibaren en az yüz kişiye on yıl süreyle istihdam sağlamayı taahhüt eden yatırımcıya,
4) Teknolojik veya jeotermal seracılık ile organik tarım ve su ürünleri yetiştiriciliği yatırımlarında en az on milyon ABD Doları karşılığı TL tutarında yatırım yapmayı ve yatırımın faaliyete geçmesinden itibaren en az on kişiye on yıl süreyle istihdam sağlamayı taahhüt eden yatırımcıya,
5) Kıyı yatırımlarında en az yüzelli milyon ABD Doları karşılığı TL tutarında yatırım yapmayı ve yatırımın faaliyete geçmesinden itibaren en az ikiyüzelli kişiye on yıl süreyle istihdam sağlamayı taahhüt eden yatırımcıya,
6) Yatırımcı tarafından; dolgu, iskele, platform, boru hattı, dolfen, şamandıra, pompaj istasyonu gibi tesisler yapılması amacıyla kullanma izni verilmesi veya irtifak hakkı tesisinin talep edilmesi halinde, (liman, yat limanı ve kruvaziyer limanı yatırımları hariç olmak üzere) talep konusu alanların geri sahasında talep sahibi yatırımcının mülkiyetinde olan, yasal bir hakka istinaden fiilen kullanımında bulunan veya bu yatırımcıya daha önce Bakanlıkça kiralanan veya kullanma izni verilen veya irtifak hakkı tesis edilmiş olan Hazine taşınmazı bulunması; bu alanların yapımı talep edilen kıyı tesisi ile plan ve proje bütünlüğü taşıyor olması ve birlikte kullanılmasının zorunlu olduğunun tespit edilmesi durumunda talep sahibi yatırımcıya,
7) Kamu yararına çalışan derneklere ve vergi muafiyeti tanınan vakıflara, vakıflarca kurulan yükseköğretim kurumlarına, kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlar ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına, kendi kuruluş kanunlarında, tüzük ve senetlerinde yer alan asli faaliyetlerinde belirtilen amaçlarda kullanılmak üzere,
8) 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 6111 sayılı Kanunla değişik 54 üncü maddesi kapsamındaki kuruluşlara, ilk yıl için emlak vergisine esas asgari metrekare birim değerinin yüzde biri tutarındaki bedel üzerinden kuruluş amaçlarında kullanılmak üzere,
9) 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun 4 üncü maddesi uyarınca Bakanlar Kurulunca belirlenen teknoloji geliştirme bölgelerinde yönetici şirkete ilk beş yılı bedelsiz olarak, devam eden yıllar için yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin binde ikisi karşılığında kuruluş amaçlarında kullanılmak üzere.
c) (b) bendinde belirtilen koşulları taşıyan birden fazla istekli olması halinde ise; bu istekliler arasında pazarlık usulü ile yapılacak ihale sonucunda en yüksek bedeli teklif eden yatırımcıya kullanma izni verilir veya irtifak hakkı tesis edilir,
ç) Yatırımcılar tarafından, (b) bendinin (3), (4) ve (5) numaralı alt bentlerinden yararlanabilmek için; taahhüt ettikleri yatırımın en az yüzde otuzunu karşılayacak miktarda net öz kaynağa sahip olduklarının ve yatırımın finansmanını ne şekilde yapacaklarının belgelendirilmesi, fizibilite raporu ile finansman tablosunun İdareye teslim edilmesi zorunludur.
Madde 109- Kesin teminat
(1) Kesin teminat, yıllık kullanma izni veya irtifak hakkı bedeli üzerinden yüzde altı oranında alınır. Ön izin verilmesi halinde kesin teminat yıllık kullanma izni veya irtifak hakkı bedeli üzerinden alınır.
Madde 110- Kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi ve sözleşmenin düzenlenmesi
(1) Bu Yönergenin 26 ncı maddesinde belirtildiği şekilde müşteriye ihale kararları bildirilir. Ayrıca aşağıdaki işlemler yapılır:
a) Aşağıdaki sözleşmelerden gerekli olanların düzenlenerek, ön izin ve kullanma izni sözleşmelerinin notere tasdik ettirilerek İdareye verilmesi sağlanır;
1) Ön izin verilmesi gereken hallerde ön izin için Yönerge eki “Ön İzin Sözleşmesi” (EK-36),
2) İrtifak hakkı için Yönerge eki “İrtifak Hakkı Sözleşmesi” (EK-38),
3) Kullanma izni için Yönerge eki “Kullanma İzni Sözleşmesi” (EK-40),
4) Mecra irtifak hakkı için Yönerge eki “Mecra İrtifak Hakkı Sözleşmesi” (EK-41),
5) Mecra kullanma izni için Yönerge eki “Mecra Kullanma İzni Sözleşmesi” (EK-42),
6) Geçit hakkı için Yönerge eki “Geçit Hakkı Sözleşmesi” (EK-44).
b) İrtifak hakkı sözleşmelerinin, İdareye teslim tarihinden itibaren bir ay içerisinde tapuya tescil edilmesi sağlanır,
c) Noterce tasdik edilmiş ön izin ve kullanma izni sözleşmeleri ile irtifak hakkına ilişkin olarak tapuda düzenlenen resmi senedin bir örneği onbeş gün içerisinde Bakanlığa gönderilir.
Madde 111- İlk yıl ve müteakip yıllar ön izin bedellerinin tespiti ve tahsil şekli
(1) Ön izin bedeli, ihalenin onaylanıp müşteriye tebliğinden itibaren onbeş gün içinde, peşin olarak ilgili muhasebe birimine yatırılması sağlanır.
(2) Müteakip yıl ön izin bedelleri sözleşmelerin düzenlenme tarihleri esas alınarak her yıl aynı tarihte peşin olarak tahsili için muhasebe işlem fişi düzenlenir ve tahsilinden sonra MEOP’un irtifak hakları modülünün ilgili bölümüne işlenir.
(3) Ön izin verilmesi gereken hallerde, ayrıca bedel takdiri yapılmaz ve ön izin bedeli, irtifak hakkı veya kullanma izni ihalesi sonucu oluşacak bedelin yüzde yirmisi olarak belirlenir. Ancak, ön izin verilecek alanda hak sahibinin fiili kullanımının olması halinde ön izin bedeli, irtifak hakkı veya kullanma izni ihale bedeli olarak belirlenir.
(4) Ön izin süresinin uzatılmasının talep edilmesi halinde, yeniden bedel takdiri yoluna gidilmeden ikinci ve müteakip yıl ön izin bedelleri, Türkiye İstatistik Kurumunca ilan edilen Üretici Fiyatları Endeksinde (ÜFE) meydana gelen artış oranının (bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde değişim oranı) bir önceki yıl ön izin bedeli ile çarpımı suretiyle bulunacak miktarın önceki yıl ön izin bedellerine ilavesi suretiyle arttırılarak belirlenir. ((Önceki yıl ön izin bedeli x ÜFE )+ Önceki yıl ön izin bedeli = Cari yıl ön izin bedeli)
Madde 112- İlk yıl ve müteakip yıllar irtifak hakkı veya kullanma izni bedellerinin tespiti ve tahsil şekli
(1) Ön izin verilmeyen hallerde ilk yıl kullanma izni veya irtifak hakkı bedeli ihale bedelidir. İhalenin onaylanıp müşteriye tebliğinden itibaren onbeş gün içinde, (indirim uygulanacaksa indirim uygulanmış bedelin) peşin olarak ilgili muhasebe birimine yatırılması sağlanır.
(2) Müteakip yıl kullanma izni bedelleri sözleşmelerin düzenlenme tarihleri, irtifak hakkı bedelleri ise; tapuya tescil tarihi esas alınarak her yıl peşin olarak tahsil edilmesi sağlanır ve tahsilinden sonra MEOP’un irtifak hakları modülünün ilgili bölümüne işlenir. Hak lehdarının kabul etmesi ve İdarece de uygun görülmesi halinde geçit hakkı ve mecra irtifak hakları bedelleri tek seferde tahsil edilebilir.
(3) Ön izin verilen hâllerde, kullanma izni veya irtifak hakkı tesis edilinceye kadar (dört yılı geçmemek üzere) geçen süre dikkate alınarak ilk yıl kullanma izni veya irtifak hakkı bedeli; ihale bedelinin Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE-bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde değişim) oranında arttırılması suretiyle aşağıda belirtildiği şekilde tespit edilir:
Ön izin süresinin dört yıl süre ile uzatıldığı varsayılarak kullanma izni veya irtifak hakkı bedeli hesap edilmesi:
İhale bedeli; kullanma izni veya irtifak hakkı ihalesinde oluşan bedeldir.
(İhale bedeli x 1. yıl ÜFE oranı) + ihale bedeli = Ön izin süresinin 1. yılı sonunda olması gereken bedel,
(Ön izin süresinin 1. yılı sonunda olması gereken bedel x 2. yıl ÜFE oranı) + Ön izin süresinin 1. yılı sonunda olması gereken bedel = Ön izin süresinin 2. yılı sonunda olması gereken bedel,
(Ön izin süresinin 2. yılı sonunda olması gereken bedel x 3. yıl ÜFE oranı) + Ön izin süresinin 2. yılı sonunda olması gereken bedel = Ön izin süresinin 3. yılı sonunda olması gereken bedel,
(Ön izin süresinin 3. yılı sonunda olması gereken bedel x 4. yıl ÜFE oranı) + Ön izin süresinin 3. yılı sonunda olması gereken bedel = Cari yıl kullanma izni ve irtifak hakkı bedeli.
(4) Vadesinde ödenmeyen bedellere, 6183 sayılı Kanunu 51 inci maddesi gereğince belirlenen oranda gecikme zammı uygulanır.
(5) İlgili kanunları gereğince bedeli yatırımcı tarafından ödenerek kamulaştırılan ve Hazine adına tescil edilen taşınmazların üzerinde tesis edilecek irtifak hakkı veya verilecek kullanma izinlerinden bedel alınmaz.
(6) Gümrük Müsteşarlığı tarafından 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun kapsamında gerçekleştirilen veya gerçekleştirilecek olan gümrük kapılarının modernizasyonu ile gümrük idarelerine ait bina ve alt yapı tesislerine ilişkin yatırımlar için Hazinenin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazların üzerinde tesis edilen irtifak hakları ile Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerler üzerinde verilen kullanma izinlerinde irtifak hakkı veya kullanma izni bedelleri alınmaz.
(7) Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından 3996 sayılı Kanun ile 28/5/1988 tarihli ve 3465 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Dışındaki Kuruluşların Erişme Kontrollü Karayolu (Otoyol) Yapımı, Bakımı ve İşletilmesi ile Görevlendirilmesi Hakkında Kanun kapsamında gerçekleştirilen veya gerçekleştirilecek karayolları yatırımları için Hazinenin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazların üzerinde tesis edilen irtifak hakları ile Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerler üzerinde verilen kullanma izinlerinde, irtifak hakkı veya kullanma izni bedelleri alınmaz.
Madde 113- İlk yıl ve müteakip yıllar irtifak hakkı veya kullanma izni bedellerinde yapılacak indirimler
(1) Kullanma izni ve irtifak hakkı bedelleri, ilk yıl ihale bedeline, ikinci ve üçüncü yıllar için ise sözleşmesine göre tespit edilecek bedele yüzde yetmiş oranında indirim uygulanmak suretiyle hesap edilir.
(2)Tarım veya organize hayvancılık yapılmak üzere kullanma izni verilen veya irtifak hakkı tesis edilen taşınmazların bedeli;
a) İlk yıl ihale bedeline, ikinci ve üçüncü yıllar için ise sözleşmesine göre tespit edilecek bedele yüzde yetmiş oranında indirim uygulanmak suretiyle,
b) Üçüncü yıldan sonraki bedeller için ise; sözleşmesine göre tespit edilecek bedele yüzde elli oranında indirim uygulanmak suretiyle,
hesaplanır.
(3) Kullanma izni verildiği veya irtifak hakkı tesis edildiği tarihte taşınmazın üzerinde yapı, tesis vb. muhdesatların bulunması ve esaslı nitelikte ilave yatırım gerekmemesi halinde; yukarıda öngörülen yüzde yetmiş indirim uygulanmaz. Bu durumda; tarım ve organize hayvancılık yapılmak üzere kullanma izni verilen veya irtifak hakkı tesis edilen taşınmazlarla sınırlı olmak üzere, ilk yıldan itibaren yüzde yetmiş yerine, sözleşme gereğince alınması gereken bedelin yüzde ellisi hesaplanarak tahsil edilir.
(4) 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun ve 2634 sayılı Turizm Teşvik Kanunu gibi özel düzenlemeler gereği verilen kullanma izni veya tesis edilen irtifak hakkı bedellerinde herhangi bir indirim uygulanmaz.
Madde 114- Hasılat paylarının tahsili
(1) Kullanma izni verilen veya irtifak hakkı tesis edilen Hazine taşınmazı üzerinde yapılacak tesisin bizzat hak lehtarınca işletilmesi hâlinde, bu tesisin işletilmesinden elde edilen toplam yıllık hasılatın yüzde biri oranında, tarım ve hayvancılık ile sanayi, enerji ve tersane yatırımlarında bu oran binde bir olarak uygulanmak suretiyle hasılat payının tahsili sağlanır.
(2) Aşağıdaki gerçek ve tüzel kişilere verilen kullanma izinleri ile tesis edilen irtifak haklarından hâsılat payı alınmaz:
a) Kamu yararına çalışan dernekler ve vergi muafiyeti tanınan vakıflara sağlık, eğitim ve spor tesisleri yapılmak amacıyla verilen kullanma izinleri ve tesis edilen irtifak hakları,
b) Vakıflarca kurulan yükseköğretim kurumlarına verilen kullanma izinleri ve tesis edilen irtifak hakları,
c) 4046 sayılı Kanun hükümlerine göre verilen kullanma izinleri ve tesis edilen irtifak hakları,
ç) İlgili kanunları gereğince bedeli yatırımcı tarafından ödenerek kamulaştırılarak Hazine adına tescil edilen veya tapudan terkin edilen taşınmazların üzerinde verilen kullanma izinleri ve tesis edilen irtifak hakları,
d) Mecra ve geçit hakkı amaçlı verilen kullanma izinleri ve tesis edilen irtifak hakları,
e) 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik enerjisi üretim tesisleri için verilen kullanma izinleri ve tesis edilen irtifak hakları,
f) Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun ile 3465 sayılı Kanun kapsamında gerçekleştirilen veya gerçekleştirilecek karayolları yatırımları için Hazinenin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazların üzerinde tesis edilen irtifak hakları ile Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerler üzerinde verilen kullanma izinleri,
g) Gümrük Müsteşarlığı tarafından 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun kapsamında gerçekleştirilen veya gerçekleştirilecek olan gümrük kapılarının modernizasyonu ile gümrük idarelerine ait bina ve alt yapı tesislerine ilişkin yatırımlar için Hazinenin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazların üzerinde tesis edilen irtifak hakları ile Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerler üzerinde verilen kullanma izinleri,
ğ) 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamındaki teknoloji geliştirme bölgeleri için verilen kullanma izinleri ve tesis edilen irtifak hakları.
(3) Hak lehdarı ile varsa alt kiracılarınca, yıllık hasılatını gösteren ve ilgili vergi dairesine yıllık beyanname ekinde verilen gelir tabloları, 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre yeminli malî müşavirlere tasdik ettirildikten sonra bir örneğinin İdareye verilmesi sağlanır.
(4) Ödenmesi gereken hasılat paylarının her yılın yıllık beyanname verme dönemini takip eden ay içinde ilgili muhasebe birimine yatırılması sağlanır ve muhasebe işlem fişi düzenlenerek tahsilinden sonra MEOP’un irtifak hakları modülünün ilgili bölümüne işlenir.
(5) Hazine taşınmazı üzerinde bulunan tesisin tamamının veya bir kısmının hak lehtarınca üçüncü kişilere kiraya verilmesi hâlinde aşağıdaki şekilde işlem yapılır:
a) Hak lehtarı ile kiracı arasında yapılan kira sözleşmesinin bir örneği İdarece alınarak dosyasına konulur,
b) Hak lehtarından brüt kira bedeli üzerinden sözleşmesinde belirtilen oranda pay alınır,
c) Kiracıdan/kiracılardan, tesisin işletilmesinden elde edilecek toplam yıllık hasılattan hak lehtarına ödenen kira bedeli düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden sözleşmesinde belirtilen oranda pay alınır,
ç) Kira payları, hak lehtarı ile kiracı arasında yapılan sözleşmeye göre kira bedellerinin hak lehtarına ödenmesi gereken ayı takip eden ayın yirminci günü mesai saati bitimine kadar ilgili muhasebe birimine yatırılması sağlanır,
d) Kiracılardan alınamayan hasılat payları hak lehtarından alınır.
(6) Hak lehtarı yatırımcılar tarafından, hakka konu taşınmazların veya üzerindeki tesislerin bazı bölümlerinin baz istasyonu, bankamatik vb. amaçlarda kullanılmak üzere üçüncü kişilere kiraya verilmesi ve sözleşmelerinde tesislerin kiracılarından ayrıca hasılat veya kâr payı alınacağına ilişkin hüküm bulunmasına karşılık, kiracıların kiraladıkları yerler üzerinde gösterdikleri faaliyetin niteliği gereği yıllık işletme hasılatlarının veya kârlarının tespit edilememesi durumunda;
a) Kiracıların hak lehtarına ödediği bir yıllık kira bedelinin yüzde yirmibeşi oranında kiracılardan ayrıca pay alınır,
b) Yıllık kira bedelinin tespit edilememesi durumunda ise; defterdarlıkça oluşturulacak komisyon tarafından belirlenecek kira bedeli üzerinden yüzde yirmibeş oranında kiracılardan ayrıca pay alınır.
(7) İrtifak hakkı ve kullanma izni verilen alanda; proje kapsamında özel mülkiyete konu taşınmazların da bulunması halinde mümkünse hasılat payı ayrı ayrı hesaplanır, değilse tüm tesisin işletilmesinden elde edilecek hasılatın toplam alana bölünmesi suretiyle hesaplanacak olan yıllık metrekare birim hasılat miktarının, irtifak hakkı ve kullanma iznine konu alana oranlanması suretiyle tespit edilecek olan bedel üzerinden hasılat payı alınır.
(8) Vadesinde ödenmeyen hasılat paylarına 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesi gereğince belirlenen oranda gecikme zammı uygulanır.
Madde 115- Ön izin verilmesi
(1) Gerekli olduğu takdirde üzerinde ihale kalan yatırımcıya, kullanma izni veya irtifak hakkı ihalelerinin onayını müteakip, fiili kullanım olmaksızın;
a) Taşınmazın tescil, ifraz, tevhit, terk ve benzeri işlemlerin yapılması,
b) İmar planının yaptırılması, değiştirilmesi,
c) Uygulama projelerinin hazırlanması, onaylatılması,
d) İlgili kamu idarelerinden gerekli izin ve ruhsatların alınması,
amacıyla, defterdarlıkça bir yıl süreli ön izin verilir.
(2) Yatırımcı ile İdare arasında Yönerge eki “Ön İzin Sözleşmesi” (EK-36) düzenlenir.
(3) Ön izin süresi gerekli hâllerde bedeli karşılığında uzatılır. Ancak, ön izin süresinin toplamı dört yılı geçemez.
(4) Uzatılan dönem için yeniden sözleşme yapılmaz.
Madde 116- Ön izin yükümlülüklerinin yerine getirilmesi halinde kullanma izni ve irtifak hakkı sözleşmelerinin düzenlenmesi
(1) Ön izin verilen yatırımcılar tarafından ön izin sözleşmesinde belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilerek, kullanma izni verilmesinin veya irtifak hakkı tesisinin talep edilmesi halinde, defterdarlıkça; aşağıdaki araştırmalar yapılarak, bu durumların tespiti halinde Bakanlıktan izin alınmaksızın; Yönerge ekleri “Kullanma İzni Sözleşmesi” (EK-40) veya “İrtifak Hakkı Sözleşmesi” (EK-38) düzenlenir:
a) İlgili belediye başkanlığından veya ilgili kamu idaresinden imar planları istenerek, imar planları veya değişikliklerinin sözleşme amacı doğrultusunda yaptırılıp yaptırılmadığı, planların onaylı olup olmadığı ve bu planlara uygun olarak imar uygulamasının yapılıp yapılmadığı kontrol edilir. Ancak, tarım ve hayvancılık amaçlı yatırımlarda; Hazine taşınmazının belediye ve belediye mücavir alan sınırları dışında yer alması, üst ölçekli planlarının bulunmaması ve yapılacak yatırım için imar planı yaptırılmasının zorunlu olmadığının ilgili kamu idarelerince bildirilmesi halinde, imar planı istenilmez,
b) Ön izin verilen yatırımcılardan uygulama projeleri istenerek imar planına uygun olarak hazırlanıp hazırlanmadığı ve ilgili kamu idarelerine onaylattırılıp onaylattırılmadığı kontrol edilir,
c) İlgili kamu idarelerinden alınması gerekli diğer izinlerin alınıp alınmadığı araştırılır,
ç) Ön izin sözleşmelerinde belirtilen diğer hususların yerine getirilip getirilmediği araştırılır,
d) Taşınmaz üzerinde teknolojik veya jeotermal seracılık yatırımı yapılacak ise kullanılacak jeotermal suya ilişkin olarak yetkili kamu idaresinden gerekli izinlerin alınıp alınmadığı ve yapılması planlanan yatırıma ilişkin uygulama projeleri yetkili kamu idarelerinin yanı sıra ayrıca Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili taşra teşkilatına onaylattırılıp onaylattırılmadığı kontrol edilir,
e) Organik tarım yatırımları amacıyla ön izin verilmiş ise 1/12/2004 tarihli ve 5262 sayılı Organik Tarım Kanunu ve 18/8/2010 tarihli ve 27676 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik kapsamında ilgili kamu idareleri ve kuruluşlardan gerekli izinler alınıp alınmadığı kontrol edilir,
f) Projeye dayalı organize hayvancılık faaliyeti yapılmak amacıyla ön izin verilmiş ise taşınmaz üzerinde yapılması planlanan yatırıma ilişkin uygulama projeleri yetkili kamu idarelerinin yanı sıra ayrıca Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili taşra teşkilatın onaylattırılıp onaylattırılmadığı kontrol edilir,
g) Projeye dayalı su ürünleri yetiştiriciliği yapılmak amacıyla ön izin verilmiş ise taşınmaz üzerinde yapılması planlanan yatırıma ilişkin uygulama projeleri yetkili kamu idarelerinin yanı sıra ayrıca Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına onaylattırılıp onaylattırılmadığı kontrol edilir.
Madde 117- İrtifak hakkı ve kullanma izni süresinin dondurulması
(1) İrtifak hakkı veya kullanma izni sürelerinin dondurulmasının talep edilmesi halinde aşağıda belirtilen işlemler yapılır:
a) Hakkın tamamen kullanılmasını ve işin yürütülmesini en az otuz gün süreyle engelleyen hukukî veya fiilî bir imkânsızlık durumunun olup olmadığı tespit edilir,
b) Engelleyici bir durumun tespiti halinde, engelin irtifak hakkı lehtarı veya kullanma izni sahibinin kusuru dışında kamudan kaynaklanıp kaynaklanmadığı araştırılır,
c) Engelleyici durumun mücbir sebeplerden ortaya çıkıp çıkmadığı araştırılır,
ç) İdarece yukarıdaki şartların tespit edilmesi halinde durum Bakanlığa bildirilir ve alınacak talimata göre işlem yapılır,
d) Dondurulan süre için bedel alınmaz,
e) İrtifak hakkı veya kullanma izni süresinin yeniden işlemeye başladığı tarihte alınacak bedel, dondurulan yıl bedelinin geçen süre kadar sözleşmesinde belirtilen oranda artırılması suretiyle tespit edilir,
f) Dondurulan yıl için ödenmiş olan bedelin dondurulan süreye isabet eden kısmı, sözleşmesinde belirtilen oranda artırılmak suretiyle yeni tespit edilen bedelden mahsup edilir,
g) Dondurulan süre sözleşme süresine eklenir.
Madde 118- İrtifak hakkı ve kullanma izni sözleşmelerinin devri
(1) Adlarına kullanma izni verilen veya lehlerine irtifak hakkı tesis edilen yatırımcılar tarafından kullanma izninin veya irtifak hakkının üçüncü kişilere devrinin talep edilmesi halinde aşağıdaki hususların varlığı araştırılarak işlemleri yapılır:
a) Yatırımcının İdareye herhangi bir borcunun bulunup bulunmadığı araştırılır, borçları var ise gecikme zamları ile birlikte ödenmesi istenir,
b) İrtifak hakkı veya kullanma izni sözleşme hükümlerine aykırılığın olup olmadığı araştırılır, aykırılık var ise İdarece verilen süre içerisinde giderilmesi istenir,
c) İlgili muhakemat müdürlüğü veya Hazine avukatlığı ile MEOP kayıtlarından, kullanma izninden veya irtifak hakkından dolayı İdare aleyhine açılmış herhangi bir dava olup olmadığı araştırılır, açılmış davalardan tüm yargılama giderleri üstlenilerek kayıtsız ve şartsız feragat edilmesi, buna ilişkin belge aslının İdareye ibraz edilmesi istenir.
(2) Yukarıdaki fıkrada belirtilen şartların yerine getirilmesi ve yeni sözleşme hükümlerinin kabul edilmesi halinde, İdarece takdir edilen cari yıl irtifak hakkı bedeli ile birlikte devir talebi Bakanlığa iletilir ve alınacak talimata göre işlem yapılır.
(3) İrtifak hakkı bağımsız ve sürekli nitelikte ise devralan kişilerin tapudaki devir tarihinden itibaren bir ay içinde İdareye müracaat etmeleri halinde, İdarece takdir edilen cari yıl irtifak hakkı bedeli ile birlikte bu talep Bakanlığa iletilir ve alınacak talimata göre işlem yapılır.
(4) Ön izin sözleşmeleri devredilmez ve ortak alınmaz.
(5) Hak lehtarının şirket olması halinde; kullanma izni verilen veya irtifak hakkı tesis edilen tarihteki ortaklık yapısına göre, daha sonra yapılacak ve şirket hisselerinin yüzde ellisinden fazlasının devri sonucunu doğuracak işlemler sözleşmenin devri olarak kabul edilir ve yukarıda belirtildiği şekilde işlem yapılır.
Madde 119- Ön izin sözleşmesinin sona ermesi ve feshi
(1) Ön izin sözleşmesi sürenin bitimiyle sona erer. Bu durumda, ön izin süresi içerisinde yükümlülüklerin yerine getirilmemesi nedeniyle irtifak hakkı tesis edilememesi veya kullanma izni verilememesi hâlinde ise bir fesih işlemine gerek olmaksızın kesin teminat Hazineye gelir kaydedilerek durum hak sahibine ve Bakanlığa bir yazı ile bildirilir.
(2) Ön izin süresi içinde yükümlülüklerin ilgilinin kusuru dışında yerine getirilmesinin mümkün olamayacağının anlaşılması hâlinde, İdareye yapılacak başvuru üzerine talep Bakanlığa iletilir. Bakanlıkça talebin uygun görülmesi halinde sözleşme feshedilir ve kesin teminat ile kalan süreye ilişkin ön izin bedeli iade edilir.
(3) Ön izin sahibinin sözleşme süresi sona ermeden taahhüdünden vazgeçmesi hâlinde, durum Bakanlığa iletilir. Bakanlıkça talebin uygun görülmesi halinde sözleşme feshedilerek kesin teminat Hazineye gelir kaydedilir ve kalan süreye ilişkin ön izin bedeli iade edilmez.
Madde 120- İrtifak hakkı ve kullanma izni sözleşmesinin sona ermesi ve feshi
(1) İrtifak hakkı ve kullanma izni sözleşmeleri, sürenin bitimiyle sona erer.
(2) Kullanma izni verilen ya da lehine irtifak hakkı tesis edilen hak sahibi tarafından sözleşmenin feshinin talep edilmesi halinde durum Bakanlığa bildirilir ve alınacak talimata göre işlem tesis edilir.
(3) Bakanlıkça talebin uygun görülmesi halinde sözleşme feshedilir ve irtifak hakkı karşılıklı olarak tapudan terkin ettirilir.
(4) Kanunun 62 nci maddesi ile Yönetmeliğin 52 ve 80 inci maddeleri gereğince, yatırımcının irtifak hakkı ve kullanma izni sözleşme hükümlerine aykırı davrandığının tespit edilmesi halinde, İdarece tespit edilen aykırılıklar bildirilerek bunların en az on gün içerisinde giderilmesi hususunda bir ihtar yazısı yazılır.
(5) Yapılan ihtira rağmen aykırılığın halen devam ettiğinin tespiti durumunda, durum Bakanlığa bildirilir ve alınacak talimata göre işlem tesis edilir.
(6) Bakanlıkça sözleşmenin feshedilmesinin uygun görülmesi halinde öncelikle irtifak hakkının rızaen tapudan terkini için hak sahibine bir yazı yazılır. Rızaen terkinin kabul edilmesi halinde, ilgili tapu müdürlüğüne hakkın tapudan terkini ve varsa taşınmazın üzerindeki tüm yapı ve tesislerin Hazineye intikali için bir yazı yazılır. Rızaen terkin sağlanamaması halinde dava açılması için durum ilgili muhakemat müdürlüğüne veya Hazine avukatlığına bir yazı ile bildirilir.
(7) İkinci ve dördüncü fıkralarda belirtilen nedenlerle irtifak hakkı ve kullanma izni sözleşmelerinin feshedilmesi halinde, kesin teminatın Hazineye gelir kaydedilmesi için muhasebe müdürlüğüne yazı yazılır. Ayrıca, izin sahibinden veya hak lehtarından cari yıl kullanma izni veya irtifak hakkı bedeli tutarında tazminat alınmak kaydıyla sözleşme İdarece feshedilir.
(8) İrtifak hakkı veya kullanma izni sözleşmesinin sona ermesi veya feshedilmesi hâlinde; özel hükümler saklı kalmak kaydıyla, Hazine taşınmazı üzerindeki tüm yapı ve tesisler, tazminat veya bedel ödenmeksizin, sağlam ve işler durumda teslim alınır ve bir tutanak düzenlenir. Bundan dolayı adına kullanma izni verilen ya da lehine irtifak hakkı tesis edilen yatırımcı veya üçüncü kişiler tarafından ileri sürülen hak ve tazminat talepleri kabul edilmez.
İKİNCİ BÖLÜM- Özellik Arz Eden İrtifak Hakkı Tesisi ve Kullanma İzni İşlemleri
Madde 121- Turizm yatırımları
(1) Turizm yatırımı yapılmak amacıyla Kültür ve Turizm Bakanlığınca adlarına kesin tahsis yapılan yatırımcılar lehine üst hakkı tesis edilmesine ilişkin işlemler aşağıdaki şekilde yürütülür.
a) Yetki
1) Hazine taşınmazlarının üzerinde turizm yatırımı yapılmak amacıyla Kültür ve Turizm Bakanlığınca adlarına kesin tahsis yapılan yatırımcılar lehine üst hakkı tesis edilmesine ilişkin işlemler Bakanlıktan alınacak talimata göre gerçekleştirilir.
b) Ön izin bedelinin tahsili
1) Kültür ve Turizm Bakanlığınca tespit edilen ön izin bedelleri, yatırımcı tarafından başvurulması halinde, Bakanlığın talimatı beklenilmeksizin;
a) Kültür ve Turizm Bakanlığının ön izin yazısının yatırımcıya tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde gecikme faizsiz,
b) Otuz gün geçtikten sonra ise 4/12/1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun hükümlerine göre ayrıca hesaplanacak gecikme faiziyle birlikte,
idarece muhasebe işlem fişi düzenlenerek tahsili sağlanır ve MEOP’un “İrtifak Hakları” modülünün ilgili bölümüne işlenir.
c) İlk yıl üst hakkı bedelinin tahsili
1) Kültür ve Turizm Bakanlığınca tespit edilen ilk yıl üst hakkı bedeli, yatırımcı tarafından başvurulması halinde, üst hakkı tesis edilmesine ilişkin Bakanlık talimatı beklenilmeden;
a) Kültür ve Turizm Bakanlığının kesin tahsis koşullarının yer aldığı yazısının yatırımcıya tebliğ edildiği tarihten itibaren otuz gün içinde gecikme faizsiz,
b) Otuz gün geçtikten sonra ise 3095 sayılı Kanun hükümlerine göre ayrıca hesaplanacak gecikme faiziyle birlikte,
idarece muhasebe işlem fişi düzenlenerek tahsili sağlanır ve MEOP’un “İrtifak Hakları” modülünün ilgili bölümüne işlenir.
ç) Kesin tahsisi yapılan taşınmazın tescil işlemleri ve Bakanlığa gönderilecek belgeler
1) Kültür ve Turizm Bakanlığınca yatırımcı adına kesin tahsisi yapılan taşınmazın, onaylı imar planına göre, gerekli ifraz, tevhit ihdas vb. işlemlerinin yapılması için ilgi tapu müdürlüğüne yazı yazılır. Taşınmazların Hazine adına tescilinden sonra tapu senedi ile ölçekli krokisinin bir örneği Bakanlığa gönderilerek alınacak talimata göre işlem yapılır.
d) Üst hakkının tescili ve resmi senet düzenlenmesine ilişkin işlemler
1) Kültür ve Turizm Bakanlığınca adına kesin tahsis yapılan yatırımcı lehine üst hakkı tesis edilmesine ilişkin Bakanlığın izin yazısının alınmasını müteakip İdarece, ilk yıl üst hakkı bedelinin ödenip ödenmediği ve yatırımcının kesin tahsisten dolayı Hazineye herhangi bir borcunun bulunup bulunmadığı araştırılır.
2) Yatırımcının borcunun bulunmadığının tespiti halinde, Bakanlığın üst hakkı tesisine ilişkin izin yazısının ekinde yer alan sözleşmede yer alan koşulları kapsayacak şekilde resmi senet düzenlenmesi için ilgili tapu müdürlüğüne ve aynı zamanda resmi senedin imzalanması amacıyla tapu müdürlüğüne başvuruda bulunulması için de yatırımcıya yazı yazılır.
3) Üst hakkının tapuya tescilinin sağlanmasını müteakip düzenlenen resmi senedin bir örneği Bakanlığa gönderilir.
e) Müteakip yıllar üst hakkı bedelleri ile hasılat veya kâr paylarının tahsili
1) Müteakip yıllar üst hakkı bedelleri, resmi senette belirtilen şekilde tespit edilerek, en geç kesin tahsis tarihine tekabül eden tarihte yatırılması için İdarece hak sahibine bir yazı yazılır.
2) Hasılat veya kâr payları resmi senette belirtilen şekilde tespit edilir ve bilanço dönemini takip eden mayıs ayı sonuna kadar yatırılması için İdarece hak sahibine bir yazı yazılır.
3) İdarece muhasebe işlem fişi düzenlenerek müteakip yıllar üst hakkı bedelleri ile hasılat veya kar paylarının tahsili sağlanır ve MEOP’un “İrtifak Hakları” modülünün ilgili bölümüne işlenir.
4) Süresi içerisinde ödenmeyen üst hakkı bedelleri ve hasılat payları, resmi senetlerde belirtilen şekilde veya hüküm olmaması halinde genel hükümlere göre gecikme zammı veya faizi uygulanarak tahsil edilir.
Madde 122- Yap-işlet-devret modeli çerçevesinde yapılacak yatırımlar
(1) 3996 sayılı Kanun hükümlerine göre, Yüksek Planlama Kurulunca yetki verilen hizmetin asli sahibi kurum ve kuruluşlar tarafından belirlenen yatırımcılar tarafından, Hazine taşınmazları üzerinde irtifak hakkı tesisi veya kullanma izni verilmesinin talep edilmesi halinde;
a) Talepler evrak ve MEOP kayıtlarına işlenir,
b) Talebe konu taşınmazlar hakkında Yönergenin 105 inci maddesinde belirtilen bilgi ve belgeler Bakanlığa gönderilir.
(2) Bakanlıktan alınacak talimata göre irtifak hakkı tesisi ve kullanma izni verilmesi işlemleri sonuçlandırılır.
Madde 123- 4046 sayılı Kanun kapsamında yapılacak işlemler
(1) 4046 sayılı Kanun uyarınca Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca Hazine taşınmazları üzerinde irtifak hakkı tesisi veya kullanma izni verilmesinin talep edilmesi halinde, talebe konu taşınmazlar hakkında Yönergenin 105 inci maddesinde belirtilen bilgi ve belgeler Bakanlığa gönderilir.
(2) Bakanlıktan alınacak talimata göre irtifak hakkı tesisi ve kullanma izni verilmesi işlemleri sonuçlandırılır.
Madde 124- 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu kapsamındaki işlemler
(1) 7/5/1987 tarihli ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun ek 7 nci maddesinin uygulanmasına ilişkin 22/6/2006 tarihli ve 26236 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sağlık Tesislerinin Kiralama Karşılığı Yaptırılması ile Tesislerdeki Tıbbi Hizmet Alanları Dışındaki Hizmet ve Alanların İşletilmesi Karşılığında Yenilenmesine Dair Yönetmeliğin 7 nci maddesi çerçevesinde Sağlık Bakanlığınca (Kamu Özel Ortaklığı Daire Başkanlığı) tarafından kamu-özel ortaklığı yatırım-finansman modeli ile gerçekleştirilmek üzere Sağlık Bakanlığına tahsisli taşınmazlar üzerinde hastane binası yapılması veya mevcut hastane binalarının yık-yap yöntemiyle yenilenmesi amacıyla ilgili Bakanlıktan Hazine taşınmazlarına yönelik uygun görüş verilmesi talebinde bulunulduğunda;
a) Talepler evrak ve MEOP kayıtlarına işlenir,
b) Talebe konu taşınmazlar hakkında Yönergenin 105 inci maddesinde belirtilen bilgi ve belgeler Bakanlığa gönderilir.
(2) Bakanlıktan alınacak talimata göre irtifak hakkı tesisi ve kullanma izni verilmesi işlemleri sonuçlandırılır.
Madde 125- Enerji yatırımları
(1) Enerji yatırımı yapılmak amacıyla yatırımcılar lehine irtifak hakkı tesis edilmesi ve kullanma izni verilmesine ilişkin işlemler aşağıdaki şekilde yürütülür:
a) 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu uyarınca irtifak hakkı tesisi veya kullanma izni verilmesi işlemleri
1) Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) Genel Müdürlüğü, Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) Genel Müdürlüğü ile elektrik dağıtımında görevlendirilen kamu tüzel kişileri tarafından yürütülen faaliyetleri için Hazine taşınmazları üzerinde irtifak hakkı veya kullanma izni verilmesinin talep edilmesi halinde;
a) Lisans sahibi adına bu kısımda belirtildiği şekilde irtifak hakkı tesis edilir veya kullanma izni verilir,
b) Bu amaçla tesis edilecek irtifak hakkı ve verilecek kullanma izinlerinden bedel ve hasılat payı alınmaz.
2) Ancak, belirtilen kuruluşların yürüttükleri hizmetlerin özelleştirilmesi halinde, işletme hakkını devralan yatırımcı tarafından devir tarihinden itibaren yapılacak ilave yatırımlar için ihtiyaç duyulacak Hazine taşınmazları üzerinde irtifak hakkı veya kullanma izni verilmesinin talep edilmesi halinde, işletme hakkı sahibi lehine işletme hakkının süresiyle sınırlı olmak üzere bu kısımda belirtildiği şekilde irtifak hakkı tesis edilir veya kullanma izni verilir.
3) Bu Kanun uyarınca, enerji yatırımları için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından lisans verilen diğer yatırımcılara lisans süresince ve Kurumca bildirilen taşınmazlar üzerinde bu kısımda belirtildiği şekilde irtifak hakkı tesis edilir veya kullanma izni verilir.
b) 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanuna göre yapılacak işlemler
1) Elektrik Piyasası Düzenleme Kurumunca düzenlenmiş üretim lisansına ve bu Kurumun uygun görüşüne istinaden Hazine taşınmazları üzerinde hidrolik, rüzgâr, güneş, jeotermal, biokütle, biyogaz, dalga, akıntı enerjisi ve gel-git gibi fosil olmayan enerji kaynakları kullanılarak elektrik enerjisi üretim tesisi kurulması veya bu tesislere bağlantı sağlayan ulaşım yolları ile şebeke bağlantı noktasına kadarki enerji nakil hattının kurulması amacıyla irtifak hakkı tesis edilmesi veya kullanma izni verilmesinin talep edilmesi halinde;
a) Yenilenebilir enerji üretimine yönelik kullanma izni ve irtifak hakkı tesisi işlemleri Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından verilen lisans esas alınarak lisans süresince ve bedeli karşılığında bu kısımda belirtildiği şekilde İdarece irtifak hakkı tesis edilir veya kullanma izni verilir.
b) Bu tesislerin 31/12/2015 tarihine kadar devreye alınması kaydıyla, yenilenebilir enerji üretim tesisleri kurulması amacıyla tesis edilecek irtifak hakkı ve kullanma izinlerinde bedeller, sözleşmenin düzenlendiği tarihten itibaren on yıl süreyle sözleşmesi gereği tahsil edilmesi gereken bedele yüzde seksenbeş oranında indirim uygulanarak tahsili sağlanır.
c) Hidroelektrik üretim tesislerinin rezervuar alanında bulunan Hazinenin taşınmazları ile bedeli lisans sahibi tarafından ödenerek kamulaştırılan ve tapuda Hazine adına tescil edilen taşınmazlar üzerinde tesis edilecek irtifak hakkı veya verilecek kullanma izinlerinden bedel alınmaz.
c) 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu (Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılması ve Doğal Gaz Piyasası Hakkında Kanun) hükümlerine göre yapılacak işlemler
1) Elektrik Piyasası Düzenleme Kurumunca düzenlenmiş üretim lisansına ve bu Kurumun uygun görüşüne istinaden Hazine taşınmazları üzerinde doğal gazın iletimi, dağıtımı, depolanması, pazarlanması amacıyla irtifak hakkı tesis edilmesi veya kullanma izni verilmesinin talep edilmesi halinde;
a) Yönergenin “Değerleme İşlemleri” kısmına göre takdir edilecek bedeli karşılığında bu kısımda belirtildiği şekilde İdarece irtifak hakkı tesis edilir veya kullanma izni verilir.
b) BOTAŞ lehine doğalgaz boru hattı geçirilmek amacıyla tesis edilecek irtifak hakkı ve kullanma izinlerinde aşağıda belirtildiği şekilde işlem yapılır;
1) Boru hattının hizmet süresi, irtifak hakkı veya kullanma izni süresi olarak belirlenir,
2) İrtifak hakkı veya kullanma izni bedeli, boru hattının geçmesi nedeniyle taşınmazın değerinde meydana gelen azalma dikkate alınmak suretiyle Yönergenin “Değerleme İşlemleri” kısmında belirtildiği şekilde hesaplanır,
3) İrtifak hakkı veya kullanma izni bedeli, bir defaya mahsus olmak üzere tahsil edilir.
ç) 4737 sayılı Endüstri Bölgeleri Kanunu (Endüstri Bölgeleri Kanunu ve Organize Sanayi Bölgeleri Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun) hükümlerine göre yapılacak işlemler
1) Endüstri bölgesi ilan edilen alan içinde kalan Hazine taşınmazları üzerinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenen yatırımcılar tarafından irtifak hakkı tesisinin talep edilmesi halinde, Yönergenin “Değerleme İşlemleri” kısmına göre takdir edilecek bedeli karşılığında bu kısımda belirtildiği şekilde doğrudan yatırımcı lehine İdarece irtifak hakkı tesis edilir veya kullanma izni verilir.
d) 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu hükümlerine göre yapılacak işlemler
(1) 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununun 5 inci maddesi uyarınca serbest bölgelerde faaliyette bulunan yatırımcı kullanıcıların talep etmesi halinde, Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazlar üzerinde Yönetmeliğin 12 nci maddesine göre takdir edilecek bedel üzerinden irtifak hakkı tesis edilecek veya kullanma izni verilecektir.
e) 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun hükümlerine göre yapılacak işlemler
(1) 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun 4 üncü maddesi uyarınca Bakanlar Kurulunca belirlenen teknoloji geliştirme bölgeleri içinde yer alan Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazlar üzerinde irtifak hakkı tesisinin veya kullanma izni verilmesinin talep edilmesi halinde, doğrudan yönetici şirket lehine ilk beş yılı bedelsiz olarak, devam eden yıllar için yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin binde ikisi karşılığında irtifak hakkı tesis edilecek veya kullanma izni verilecektir.
Madde 126- Kıyıda yapılacak yatırımlara ilişkin işlemler
(1) Kıyıda yapılacak yatırımlara ilişkin işlemler aşağıdaki şekilde yürütülür.
a) Kıyıda yapılacak yatırıma ilişkin başvuru
1) Yatırımcı tarafından; kıyı ve sahil şeritleri ile doldurma ve kurutma yoluyla kazanılan araziler üzerinde yapacak yatırıma ilişkin olarak İdareye başvuru yapılması halinde;
a) İdarece talep hakkında herhangi bir işlem yapılmaksızın, talep Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili taşra teşkilatına bir yazı ile iletilir,
b) Talebin Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili taşra teşkilatına iletildiği talep sahibine bir yazı ile bildirilir.
b) Yatırım teklif dosyası
1) İdarece, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili taşra teşkilatınca gönderilen ve aşağıda sayılan belgelerin tam olup olmadığı kontrol edilir ve şayet eksik belge gönderilmiş ise anılan idareden bir yazı ile eksik olan belgelerin gönderilmesi istenilir:
a) Kıyı ve sahil şeritleri ile doldurma ve kurutma yoluyla kazanılan araziler üzerinde yapılacak yatırıma ilişkin; memleket koordinat sistemine göre yatırımın yapılacağı yerin ve alan sınırlarının koordinatlar ile belirlendiği 1/1.000, 1/5.000 ve 1/25.000 ölçekli halihazır haritalar,
b) Yatırımın yapılacağı alanın; 1/5.000 ölçekli veya 1/25.000 ölçekli veyahut da her iki ölçekte halihazır paftalar üzerinde, var ise onaylı çevre düzeni plânı, nâzım imar plânı veya uygulama imar plânı ile irtibatlandırılarak, yakın çevresine ilişkin mevcut durumu da gösterecek şekilde hazırlanan analiz paftası,
c) Teklif plân onama sınırları kapsamında kalan alanın, halihazır harita üzerine işlenmiş kadastral durumunu gösteren harita kadastro mühendisi tarafından onaylı pafta ve son bir ay içerisinde alınmış mülkiyet durumunu gösterir belge.
c) İdarece yapılacak işlemler
1) İdarece, bu aşamada herhangi bir kurumdan görüş alınmaksızın, teklif imar plan onama sınırı kapsamında kalan alanın yüzölçümü ve fiili durumu mahallinde tespit edilir ve buna ilişkin tespit tutanağı hazırlanır.
2) Yukarıdaki belgeler Bakanlığa gönderilir ve alınacak talimata göre işlem yapılır.
3) Kullanma izni ve irtifak hakkı bedelleri, bu Yönergenin “ Değerleme İşlemleri” kısmında belirtilen esaslara göre tespit edilir ve Yönerge eki “Tahmin Edilen Bedel Tespit Raporu” (EK-3) düzenlenir.
4) İlk yıl ve müteakip yıl kullanma izni ve irtifak hakkı bedelleri Yönergenin 112 nci maddesine göre hesaplanır ve 113 üncü maddesine göre gerekli indirimler uygulanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM- Yatırım ve Teşvik Kapsamında Tesis Edilecek İrtifak Hakkı ve Kullanma İzni İşlemleri
Madde 127- Yatırım ve teşvik kapsamında değerlendirilmeyecek taşınmazların tespiti
(1) Yatırım ve teşvik kapsamında talep edilen taşınmazlara ilişkin yapılacak değerlendirmeye esas olmak üzere öncelikle bu Yönergenin51 inci maddesinde belirtildiği şekilde işlem yapılır. Ayrıca;
a) Taşınmaz üzerinde irtifak hakkı tesisi, kullanma izni veya kiraya verilip verilmediği MEOP kayıtlarından kontrol edilir,
b) Mülkiyetinin ihtilâflı olup olmadığı MEOP kayıtlarından, tapu kayıtlarından ve ilgili muhakemat müdürlüğü ile Hazine avukatlığından araştırılır,
c) Karayolları Bölge Müdürlüğüne, taşınmazın il kara yolları ağında kalıp kalmadığı bir yazı ile sorulur,
ç)Orman ve Su İşleri Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından taşınmazın, 1/7/2003 tarihli ve 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanununun 4 üncü maddesi gereğince, Orman ve Su İşleri Bakanlığı ile Bakanlar Kurulunca tespit ve tefrik edilen yaban hayatı koruma ve geliştirme sahalarında kalıp kalmadığı bir yazı sorulur,
d) Özel çevre koruma bölgesinde kalan taşınmazın, Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca bu amaçta kullanılmasının uygun olup olmayacağı sorulur,
e) 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında kalan taşınmazın bu amaçta kullanılmasının uygun olup olmayacağı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından sorulur,
f) Taşınmazın 5543 sayılı İskan Kanunu kapsamında Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından sorulur,
g) İlgili belediyesinden imar planının bir örneği istenilerek, taşınmazın talep edilen amaca ayrılıp ayrılmadığı kontrol edilir,
ğ) Yukarıda sayılanların dışında taşınmazların başka bir özel mevzuat gereğince İrtifak hakkı tesisi veya kullanma izni verilmesinin mümkün olup olmadığı araştırılır,
h) Talep edilen taşınmazın bulunduğu mülkî sınırlar içinde organize sanayi veya endüstri bölgesi bulunması hâlinde, bu bölgelerde yer alabilecek yatırımlar için tahsis edilecek boş parsel bulunup bulunmadığı veya bu bölgelerde yapılması uygun görülmeyen yatırımlardan olup olmadığı, organize sanayi bölgesi veya endüstri bölgesi idaresinden sorulur.
Madde 128- Teşvik kapsamında değerlendirilecek taşınmazların tespiti
(1) 15/6/2012 tarihli ve 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda belirlenen bölgelerdeki yatırım türüne göre, yatırıma elverişli taşınmazlar, İdarece aşağıdaki şekilde tespit edilir:
a) Varsa organize sanayi bölgesi veya endüstri bölgesi idaresinden ve diğer ilgili kurum ve kuruluşlardan, usul ve esaslar kapsamında hangi tür yatırımlar için nerelerde, asgari ne kadar büyüklükte taşınmaz tahsisinin uygun olacağı yazı ile sorulur,
b) Teşvik edilecek yatırım ve sektörlere göre, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından tespit edilecek taşınmazların hangi yatırımlar için daha uygun olduğuna ilişkin görüşler alınır,
c) İdarece belirlenen taşınmazlar dışında kalan ancak yatırımcı tarafından talep edilen taşınmazların da, İdarece teşvik kapsamında değerlendirilebileceğinin tespit edilmesi halinde bu bölümde belirtildiği şekilde işlem yapılır.
Madde 129- Teşvik kapsamında değerlendirilecek taşınmazların kıymet takdirlerinin yapılması
(1) Teşvik kapsamında değerlendirilmesi İdarece öngörülen Hazine taşınmazlarının rayiç bedelleri bu Yönergenin “ Ortak Hükümler” kısmında belirtilen bedel takdir komisyonunca, “ Değerleme İşlemleri” kısmında belirtilen esaslara göre tespit edilir.
(2) İdarece taşınmazların, tahsis, satış, kiralama, irtifak hakkı tesisi ve kullanma izni verilmesi suretiyle alternatif değerlendirme şekillerinden hangisinin daha uygun olduğuna ilişkin görüşler kararlaştırılır ve Bakanlığa yazılan yazıda belirtilir.
Madde 130- Bakanlıktan izin alma
(1) İdarece; Hazine taşınmazlarından teşvik kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olduğu tespit edilenler hakkında aşağıdaki araştırmalar yapılarak Bakanlığa bildirilir ve alınacak talimata göre işlem yapılır:
a) İlgili belediye başkanlığından, taşınmazların belediye ve mücavir alan sınırları içinde olup olmadığı ve kentin gelişme yönünde kalıp kalmadığı bir yazı ile sorulur,
b) Taşınmaz bilgileri MEOP ortamında güncellenmek suretiyle ilana çıkılmadan önce ikişer aylık dönemler halinde toplu olarak bir yazıyla Bakanlığa bildirilerek izin alınır,
c) Bakanlığa gönderilecek yazıya, söz konusu Hazine taşınmazları hakkında Yönerge eki “İrtifak Hakkı/Kullanma İzni İşlemi Bilgi Formu” (EK-43) ile bu taşınmazların satış bedeline ilişkin “Tahmin Edilen Bedel Tespit Raporu” (EK-3) eklenir.
Madde 131- Teşvik kapsamında değerlendirilecek taşınmazların yatırımcılara duyurulması
(1) Bakanlıkça ilana çıkılması uygun görülen taşınmazlar İdarece aşağıdaki şekilde duyurulur:
a)Taşınmazların bulundukları yerlerdeki ticaret, sanayi ve ziraat odalarına yazı ile bildirilir,
b) Taşınmazların bir listesi en az iki aylık başvuru süresi verilerek dönemler halinde ve başvuru tarihine kadar Milli Emlak Genel Müdürlüğü ile defterdarlık web sitelerinde yayımlanması sağlanır,
c) İdarece; belirlenen taşınmazlar, Türkiye genelinde yayımlanan tirajı en yüksek ilk on gazeteden Basın İlan Kurumunca belirlenecek birisinde bir defa yayınlanması için bu kuruma İdarece yazı yazılarak son ilan tarihi ile komisyona müracaat tarihi arası otuz günden az olmamak üzere ilan edilmesi sağlanır.
Madde 132- Yatırımcılar tarafından yapılan başvuruların kabul edilmesi
(1) İdarece yatırımcıdan;
a) Yönerge eki yatırım talep formu (EK-45), listede belirtilen belgeler ve yatırım bilgi formu (EK-46) istenir.
b) Hazineye gelir kaydedilmek üzere; Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Bakanlar Kurulu Kararıyla gruplandırılan I inci bölgede bulunan illerde üç bin, II nci bölgede bulunan illerde iki bin beş yüz, III üncü bölgede bulunan illerde iki bin, IV üncü bölgede bulunan illerde bin beş yüz, V inci bölgede bulunan illerde bin, VI ncı bölgede bulunan illerde ise beş yüz Türk Lirasını ilgili muhasebe birimine yatırıldığına ilişkin makbuz istenir ve bu makbuz olmaksızın başvurular kabul edilmez.
Madde 133- Komisyonun kurulması ve çalışma esasları
(1) Yatırımcıya tahsis edilecek taşınmazlar üzerinde irtifak hakkı tesis edilmesi veya kullanma izni verilmesiyle ilgili olarak vali veya görevlendireceği vali yardımcısının başkanlığında, defterdar ile millî emlak müdürü, Çevre ve Şehircilik il müdürü, belediye ve mücavir alan sınırları içindeki taşınmazlar için ayrıca ilgili belediye imar müdürü ve yatırımın türüne göre ilgili bakanlığın il müdüründen oluşan bir komisyon kurulması için valilik makamından bir onay alınır ve durum ilgililere bildirilir.
(2) Komisyon, bu Yönergenin 6 ncı maddesinde belirtilen esaslara göre çalışır.
Madde 134- Komisyonca başvuruların değerlendirilmesi
(1) Komisyonca, yatırımcılar tarafından başvuru esnasında verilen bilgi ve belgeleri incelenerek aşağıdaki hususların tespiti yapılır:
a) Ekonomi Bakanlığınca (Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü) verilmiş yatırım teşvik belgesi veya yatırım teşvik belgesinde esas olmak üzere Ekonomi Bakanlığınca (Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü) firma adı, yatırımın konusu, kapasitesi gibi yatırımın karakteristik değerlerini içerecek şekilde yatırım yeri tahsis edileceğine ilişkin yazının olup olmadığı,
b) Kayıtlı ve ödenmiş sermayesi dâhil malî durumuna bakılarak, taahhüt edilen yatırımın en az yüzde yirmisini karşılayacak miktarda net özkaynağa sahip olup olmadığı,
c) Yatırımın gruplandırılan iller ve teşvik edilecek sektörler arasında yer alıp almadığı,
ç) Yatırımcı tarafından taahhüt edilen yatırım tutarının, maliki idarelerce taşınmaza takdir edilen rayiç değerin, tarım ve hayvancılık yatırımları için bir, turizm yatırımları için iki, diğer yatırımlar için üç katı olup olmadığı(ancak, toplam sabit yatırım tutarı I ve II nci bölgelerde bir milyon Türk Lirası, III, IV, V ve VI ncı bölgelerde ise beşyüzbin Türk Lirasından az olmayan),
d) Taahhüt edilen yatırımın finansman kaynaklarının yeterli olup olmadığı,
e) Talep edilen taşınmazın üzerinde avan projenin uygulanıp uygulanamayacağı, uygulanacaksa avan projesine göre yapılacak yatırımdaki kapalı ve açık alanlar dikkate alınarak ne kadar büyüklükte bir taşınmaza ihtiyaç duyulduğu,
f) Yatırım teşvik belgesinde, yatırım yeri tahsisinin destek unsuru olarak yer alıp almadığı.
(2) Komisyon, yukarıdaki incelemeler sonucu veya teknik elemanlara incelettirerek talepleri değerlendirilir. Gerekçelerini belirtmek suretiyle yatırımcıya ön izin ve kullanma izni verilmesinin veya irtifak hakkı tesis edilmesinin uygun olup olmadığına karar verir.
(3) Aynı taşınmaz hakkında ön izin ve kullanma izni verilmesi veya irtifak hakkı tesisi talep eden birden fazla yatırımcı olması halinde komisyonca; yatırımcıların öz kaynakları, taahhüt ettikleri istihdam sayıları ve yatırım tutarından en yükseği yüz puan üzerinden değerlendirilerek, diğer yatırımcıların taahhüt ettikleri öz kaynak, istihdam ve yatırım tutarından en yüksek öz kaynak, istihdam ve yatırım tutarı oranına göre puanlama yapılır. En yüksek toplam puanı alacak yatırımcı tercih edilir. Yapılacak bu puanlamada da eşitlik olması halinde, en fazla istihdam sağlayacak yatırımcı tercih edilir.
(4) Öz kaynakların hesaplanmasında; ödenmiş sermaye, sermaye yedekleri, kâr yedekleri, geçmiş yıllar kârları, geçmiş yıllar zararları ve dönemin net kâr veya zararının dikkate alınır.
(5) Komisyonca, ilan edilen taşınmazlar hakkındaki talepler Bakanlık ve İdarece sonuçlandırılıncaya kadar tahsis, satış, irtifak hakkı tesisi, kullanma izni verilmesi ve kiralama gibi diğer talepler değerlendirilmez.
Madde 135- Bakanlıktan izin alınması
(1) İdarece, yatırım yapılacak taşınmaza ön izin ve/veya irtifak hakkı/kullanma izni verilmesi için, komisyon kararıyla birlikte, yatırımcı tarafından düzenlenen belgeler ile bu taşınmaza ilişkin bilgi ve belgelerin birer örneği Bakanlığa gönderilerek alınacak talimata göre işlem yapılır.
Madde 136- Ön izin
(1) İrtifak hakkı tesis edilecek veya kullanma izni verilecek taşınmazlardan İdarece, imar plânı bulunmayanların, yatırımcı tarafından imar plânlarıyla imar uygulamalarının ve yapılacak tesislere ilişkin uygulama projelerinin yapılması/yaptırılması, gereken hallerde tescil, ifraz, tevhit, terk ve benzeri işlemlerin yapılması/yaptırılması amacıyla ön izin verilebilir.
(2) Ön izin, fiili kullanım olmaksızın bedelsiz olarak bir yıl süreyle verilebilir ve bu süre ihtiyaç duyulması halinde bir yıl uzatılabilir. Bu durumda İdare ile yatırımcı arasında Yönerge ekinde yer alan ön izin sözleşmesi (EK-47) düzenlenir.
(3) Ön izin sözleşmesinin notere tasdiki zorunlu değildir. Ön izin devredilemez ve bu süre içerisinde ortak alınamaz.
Madde 137- Sözleşme ve tescil
(1) Ön izin ve kullanma izni verilmesine veya irtifak hakkı tesis edilmesine ilişkin karar idarece yatırımcıya, bu Yönergenin 26 ncı maddesinde belirtildiği şekilde tebliğ edilir.
(2) Tebliğ yazısında, tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde;
a) Ön izin sözleşmesinin imzalanması,
b) Kullanma izni verildi ise bedelinin yatırılarak Yönerge ekinde yer alan “Kullanma İzni Sözleşmesi”nin (EK-48) imzalanması ve notere tasdik ettirilmesi,
c) İrtifak hakkı verildi ise bedelinin yatırılarak Yönerge ekinde yer alan “İrtifak Hakkı Sözleşmesi”nin (EK-49) tapu memuru huzurunda resmi senet düzenlenmek suretiyle bağımsız ve sürekli nitelikte irtifak hakkı olarak tapuya tescil işleminin yapılması,
gerektiği belirtilir.
(3) Sözleşme yapmaya yazılı olarak davet edilmesine rağmen, tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içerisinde ilk yıl irtifak hakkı veya kullanma izni bedelini yatırarak sözleşme düzenlemeyen yatırımcı bu hakkından vazgeçmiş sayılır ve durum Bakanlığa bildirilir.
(4) İdarece, kullanma iznine ilişkin sözleşme taraflarca imzalanarak noterce tasdik edilmeden veya irtifak hakkı tapu siciline tescil edilmeden taşınmazlar yatırımcıya teslim edilmez ve üzerinde herhangi bir inşaî faaliyete izin verilmez.
(5) Yatırımcıya, Ekonomi Bakanlığınca (Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü) yatırım teşvik belgesinde yapılan her türlü revizyon işlemlerinde yatırımcı tarafından İdareye bilgi verilmesi gerektiği yazı ile bildirilir. Bu durumda defterdarlıkça Bakanlığa bilgi verilir.
Madde 138- İrtifak hakkı veya kullanma izni bedellerinin hesap ve tahsil edilmesi
(1) İlk yıl irtifak hakkı veya kullanma izni bedeli, Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Bakanlar Kurulu Kararıyla gruplandırılan;
a) I inci bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin yüzde üçü,
b) II nci bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin yüzde iki buçuğu,
c) III üncü bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin yüzde ikisi,
d) IV üncü bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin yüzde bir buçuğu,
e) V inci bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin yüzde biri,
f) VI ncı bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin yüzde yarımıdır.
(2) İrtifak hakkı ve kullanma izinlerinde, ilk yıl bedeli ile sözleşmeleri gereğince artırılarak tespit edilen ikinci ve üçüncü yıl bedelleri, yüzde yetmiş indirim uygulanarak tahsil edilir.
(3) İrtifak hakkı ve kullanma izinlerinde, ikinci ve müteakip yıllar kullanma izni ve irtifak hakkı bedelleri, cari yıl bedelinin Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE-bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde değişim) oranında artırılması suretiyle hesaplanır.
(4) Ancak, emlak vergisi genel beyan dönemine denk gelen müteakip yıllar irtifak hakkı veya kullanma izni bedelleri hesap edilirken aşağıdaki hususlara dikkat edilir:
a) İrtifak hakkı veya kullanma izni bedeli ÜFE oranında artırılması suretiyle hesaplanır,
b) Ayrıca, yatırıma konu taşınmazın asgari metrekare birim değeri üzerinden bedeli hesaplanır,
c) Yukarıdaki hesaplamalar sonucu bulunacak bedeller arasında farklılığın olması halinde fazla olan tercih edilerek tahsil edilir.
(5) İlk yıl irtifak hakkı veya kullanma izni bedelleri sözleşme düzenlenmeden önce, müteakip yıl bedelleri ise, kullanma izni sözleşmesinin düzenlendiği, irtifak hakkının tapuya tescil edildiği tarihler esas alınarak her yıl aynı tarihte muhasebe işlem fişi düzenlenerek tahsili sağlanır ve MEOP’un ilgili bölümüne işlenir.
(6) Vadesinde ödenmeyen bedellere, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesi gereğince belirlenen oranda gecikme zammı uygulanır.
Madde 139- Devir
(1) Yatırımcı tarafından, irtifak hakkı veya kullanma izninin üçüncü kişilere devir talebinde bulunması halinde, İdarece, devralacak yatırımcının Yönergenin 134 üncü maddesinde belirtilen şartları taşıyıp taşımadığı araştırılarak sonucunda valilik görüşü ile birlikte Bakanlığa bilgi verilir ve alınacak talimata göre işlem yapılır.
Madde 140- Yatırımcı tarafından mücbir sebepler nedeniyle süre uzatma taleplerinin değerlendirilmesi
(1) Yatırımcı, irtifak hakkı veya kullanma izninin süresinin uzatılması talebinde bulunamaz.
(2) Ancak, yatırımcının kusuru dışında kamudan kaynaklanan, ancak hakkın tamamen kullanılmasını ve işin yürütülmesini en az otuz gün süreyle engelleyen hukukî veya fiilî bir imkânsızlık durumunun ortaya çıkması veya 3/9/2009 tarihli ve 27338 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu Taşınmazlarının Yatırımcılara Tahsisine İlişkin Usul ve Esaslarda belirtilen mücbir sebeplerden birinin varlığı nedeniyle irtifak hakkı ve kullanma izni süresinin dondurulması suretiyle uzatımı talebinde bulunması halinde, yukarıdaki şartların varlığı araştırılarak bu durum belgeleri ve defterdarlık görüşü ile birlikte Bakanlığa bildirilir ve alınacak talimata göre işlem yapılır.
(3) Dondurulan süre için bedel alınmaz.
(4) Sürenin yeniden işlemeye başladığı tarihte alınacak bedel, dondurulan yıl bedelinin geçen süre kadar sözleşmesinde belirtilen oranda artırılması suretiyle tespit edilir.
(5) Ancak, dondurulan yıl için ödenmiş olan bedelin dondurulan süreye isabet eden kısmı sözleşmesinde belirtilen oranda artırılmak suretiyle yeni tespit edilen bedelden mahsup edilir.
(6) Dondurulan süre sözleşme süresine eklenir.
Madde 141- İnşaat aşamasında ve işletme süresince yatırımcının denetlenmesi
(1) İdare, inşaat aşamasında ve işletme süresince gerekli gördüğü takdirde taşınmazların üzerindeki bütün yapı ve tesislerin onaylı imar planı ve uygulama projesine uygun olup olmadığını kontrol eder veya ettirir. Bu kontroller sırasında belirlenecek hata ve eksikliklerin İdarece, belirlenen sürede ve şartlarla tamamlanması bir yazı ile yatırımcıdan istenir.
Madde 142- İndirimlerin iptali
(1) Yatırımcı tarafından, mücbir sebepler hariç öngörülen sürede yatırımın en az yüzde ellisinin gerçekleştirilmesine rağmen yatırımın tamamlanmadığının veya öngörülen istihdam sayısına yüzde onu aşan oranda uyulmadığının (istihdam edilecek işçi sayısı beş yıllık ortalama üzerinden değerlendirilir.) İdarece tespiti hâlinde, durum Bakanlığa iletilerek alınacak talimata göre işlem yapılır.
(2) Eğer Kamu Taşınmazlarının Yatırımcılara Tahsisine İlişkin Usul ve Esaslara göre verilen irtifak hakkı veya kullanma izni iptal edilerek genel hükümlere göre irtifak hakkı veya kullanma izni kurulması talimatı verilmiş ise bu kısmın “İrtifak Hakkı ve Kullanma İzni İşlemleri” bölümünde belirtildiği şekilde işlemler yapılır.
(3) İndirimsiz bedelle irtifak hakkı tesisi veya kullanma izni verilmesi ve hâsılat payının ödenmesine ilişkin kararın idarece yatırımcıya tebliği tarihinden itibaren altmış gün içerisinde kabul edilmemesi veya gerekli işlemlerin yaptırılmaması hâlinde, Yönergenin 143 üncü maddesi hükümleri uygulanır.
Madde 143- İrtifak hakkı ve kullanma izninin iptali, tahliye ve geri alma
(1) Yatırımcının Kamu Taşınmazlarının Yatırımcılara Tahsisine İlişkin Usul ve Esaslarda ve sözleşmesinde yer alan hükümlere uymadığının veya mücbir sebepler hariç öngörülen sürede yatırımın tamamlanmadığının tespiti halinde, herhangi bir yargı kararı aranmaksızın irtifak hakkı veya kullanma izni iptali için durum Bakanlığa bildirilir.
(2) Bakanlıkça irtifak hakkı veya kullanma izninin iptal edildiğinin bildirilmesi halinde, İdare, ilgili tapu müdürlüğünden irtifak hakkının tapu kütüğünden resen terkin edilmesini bir yazı ile ister.
(3) İdarece, irtifak hakkı veya kullanma izninin iptal edildiği yatırımcıya bir yazı ile bildirilir ve bu yazının tebliğ tarihinden itibaren taşınmazı otuz gün içinde tahliye etmesi istenir.
(4) Taşınmazın geri alımı sırasında, taşınmazın yatırımcıya korunarak kullanımı şartıyla üzerindeki bina ve müştemilatıyla teslim edildiği hallerde, teslim edilen bina ve müştemilatın korunarak kullanılmamasından doğan zararlar varsa İdarece teknik elemanlar vasıtasıyla tespit ettirilir ve tazmin edilmesi için yatırımcıya bir yazı ile durum bildirilir. Yatırımcının zararı tazmin etmemesi halinde ilgili muhakemat müdürlüğü veya Hazine avukatlığına dava yoluyla tazmini konusunda bir yazı yazılır.
Madde 144- İrtifak hakkı ve kullanma izni süresinin sona ermesi
(1) İrtifak hakkı ve kullanma izni, sözleşme süresi sonunda sona erer. Bu durumda; makine, teçhizat ve demirbaşlar hariç diğer yapı ve tesisler taşınmaz Hazineye intikal edeceğinden, İdarece taşınmaz ve üzerindeki yapı ve tesisler tespit edilerek bir tutanakta belirtilir.
(2) Ancak, yatırımcının talep etmesi halinde, genel hükümlere göre bedeli karşılığında (üzerindeki yapı ve tesisler dikkate alınmak suretiyle) doğrudan irtifak hakkı tesis edilebilmesi veya kullanma izni verilebilmesi için taşınmazın tespit tutanağı ile yatırımcının talep dilekçesi Bakanlığa gönderilir ve alınacak talimata göre işlem yapılır.
Bir Cevap Yazın