T.C. MALİYE BAKANLIĞI Millî Emlâk Umum Müdürlüğü
Şube : 2 Md.
Sayı : 3232/45/18910 – 90 Ankara, 27.10.1952
Özü: Lübnanlılara ait mallar üzerine mevzu idarî takyidatın kaldırıldığı hakkında.
Suriye ve Lübnanlıların Türkiye’de kâin emlâki üzerinde serbest tasarruf haklarının, 1062 sayılı Kanunun birinci maddesine tevfikan idarî bir tedbir olarak, tahdidine matuf bulunan 13.1.1939 tarih ve 2/10250 ve 14.2.1942 tarih ve 2/17317 sayılı kararlar hükümlerinin, Lübnan Hükümeti ile mektup teatisi için Dışişleri Bakanlığına yetki verilmesi 29.1.1951 tarih ve 3/32389 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilmiş idi.
Mezkûr Kararnamenin verdiği yetkiye dayanılarak Hükümetimiz ile Lübnan Hükümeti arasında bir mektup metni üzerinde mutabakat hasıl olmuş ve mektuplar 29.9.1952 tarihinde Ankara’da teati edilmiştir.
Bu mektuplarla Türk ve Lübnanlı emlâki üzerine mevzu idarî takyidlerin 29.9.1952 tarihinden itibaren bir ay içinde kaldırılması derpiş edilmiş bulunmaktadır. Bu itibarla;
1. Suriye ve Lübnanlılara ait memleketimizdeki gayrimenkullerin, ahara devruferağ veya ipotek edilmesini ve haklarında icraca tatbikatta bulunulmasını men eden ve tasarruf haklarının tahdidi zımmında alınmış idarî tedbirlerden (Suriye hariç) yalnız Lübnan emlâkine taallûk edenler, 29 Ekim 1952 tarihinden itibaren kaldırılacak ve bu mallar sahiplerinin serbest tasarruflarına terkedilecektir.
2. İdarî takyidatın kadırılması hakkındaki anlaşma tabiiyet durumları bundan evvelki anlaşmalar mucibince tevazzuh etmiş ve Lübnan tabiiyetini bihakkın iktisap eylemiş olan şahısların ihtilâfsız malları hakkında tatbik edilecektir.
3. Lübnanlı malları üzerine mevzu idarî takyidatın kaldırılması, mütekabiliyet şart ile kabul edilmiş olduğundan ilinizde mukim Türk tebeasının Lübnandaki malları hakkında evvelce Lübnan Hükümeti tarafından vazedilen idarî takyidatın kaldırılmadığı, işbu umumî yazımızın alındığı tarihten sonra yeni hadiselerle teeyyüd eylediği takdirde mütekabiliyet şartı gereğince Lübnan malları üzerine mevzu idarî takyidat idame edilmekle beraber keyfiyet derhal Bakanlığıma bildirilecektir.
4. 29 Eylül 1952 tarihli mektuplarda bahis konusu edilen mallar, sahiplerinin üzerlerinde mülkiyet hakları esasen sabit olup yukarıda tarih ve numaraları yazılı iki kararname ile sahipleri tarafından satış, ipotek ve saire gibi hakların istimali idareten men edilmiş mallardır.
Üzerinde ihtilâf mevcut olan malların durumu Lübnan Hükümeti ile ayrıca yapılacak müzakereler sırasında bir hal tarzına bağlanacaktır.
Her hangi bir malın ihtilâf mevzuu olan veya olmayan mallar kategorisinden hangisine dahil bulunduğunun tesbiti hususunda müşkilât çıktığı takdirde, idarî makamlar haiz oldukları yetkiler çerçevesi içinde bunların halline çalışacaklardır.
5. Üzerinde ihtilâf bulunan malların idarelerine eskisi gibi devam edilecektir.
6. Bu umumî yazı münhasıran Lübnanlılara ait emvale taallük ettiğinden, Suriyelilere ait emval hakkında 13.1.1939 tarih ve 2/10250 sayılı ve 14.2.1942 tarih ve 2/17317 sayılı Bakanlar Kurulu kararı gereğince mevzu idarî takyidat devam edecektir.
7. Gereğinin ona göre yapılması ve bu umumî yazıdan bağlı olarak gönderilen (…) adedinin de iliniz defterdarlığı ile ilçe malmüdürlüklerine tebliği rica olunur.
Maliye Bakanı
Hazine Genel Md. 15.5.1953
Kambiyo Müdürlüğü
593500 – 26 / 16427
İÇEL KAMBİYO MURAKIPLIĞINA
Türk ve Lübnan emlâki üzerine mevzu idarî kayıtların mütekabilen 29.9.1952 tarihinden itibaren bir ay içinde kaldırılması hakkında Hükümetimizle Lübnan Hükümeti arasında teati edilen mektuplarla ilgili olarak Dışişleri Vekâletince yapılan 29.9.1952 tarih ve 24421-8 sayılı tamimin bir örneği ilişik olarak gönderilmiştir.
Tetkikinden de anlaşılacağı üzere halen bloke Lübnan matlubatı ile teati olunan mektupları serbest bırakılan Lübnanlılara ait emlâkin satışından tahassul edecek meblâğın 400.000 Türk liralık kısmının Türkiye’ye gelen Lübnan seyyahlara her ay başında 3.000 Türk lirası verilmek suretiyle istimali ve 400.000 lirayı aşan miktarın da umumî rejimimiz hükümleri dahilinde mal ihracı suretiyle deblokajı kabul edilmiş bulunmaktadır.
Ahiren Lübnan Elçiliğiyle yapılan bir mutabakat üzerine de sözü edilen 400.000 liranın tamamen kullanılması beklenilmeden vaki olacak ihracı suretiyle deblokaj talepleri de umumî hükümler dahilinde tetkik ve intaç edilecektir.
Bu itibarla ;
1. Lübnanlı seyyahların merciinize müracatında pasaportları görülmek kaydiyle Türkiye’de kalacakları her ay için ay başlarında bloke Lübnan matlubatından 3.000 liraya kadar bir meblâğın kendilerine tediyesi hususunda Merkez Bankasına hitaben gerekli deblokaj müsaadesi verilecektir. Lübnanlı seyyahların hangi Lübnanlı bloke para sahibinin hesabından mezkûr meblâğın tesviye edileceğini merciinize belirtmeleri gerektiği gibi ilgili bloke para sahibinin de Merkez Bankasına bu husustaki muvafakatını bildirmiş olması şarttır.
Bu suretle merciinize verilecek müsaadelerin yekûnunun 400.000 Türk lirasını aşmaması lâzımdır.
Bu müsaadeler münhasıran merciinizce verileceğinden diğer kambiyo murakebe mercilerine yapılacak bu kabil müracaatlar murakıplığına intikal ettirilecektir.
2. Bloke Lübnan matlubatı hakkında bundan böyle umumî hükümler uygulanacağından birinci maddede yazılı muameleler dışında kalan bilcümle deblokaj talepleri 13 sayılı Karar ve ona ilişkin tebliğler hükümleri dahilinde tetkik ve intaç edilecektir.
Binaenaleyh 6.1.1952 tarih ve 582 sayılı tamimimiz bloke Lübnan matlubatı için uygulanmayacaktır.
Bilgi edinilmesi ve gereğine göre muamele ifası rica olunur.
Maliye Vekili
Bir Cevap Yazın